Remont wydłuża okres przydatności wieży ciśnień w Pietarsaari o kolejne 90 lat

Historyczna, wybudowana z cegły wieża ciśnień w Pietarsaari została wyłączona z użytku na kilka miesięcy pod koniec maja 2014 r. Podczas intensywnych prac konserwacyjnych sieć wodociągowa została odłączona od górnego zbiornika w celu wyrównania ciśnienia.

Historia

Wieża ciśnień została zbudowana ponad 80 lat temu i uległa już znacznej dewastacji. Zaprojektował ją Lars Sonck, chyba najbardziej znany fiński architekt z okresu narodowego romantyzmu. W latach 30. i 40. ubiegłego wieku wybudowano wiele budynków zaprojektowanych przez Larsa Soncka, ale mimo że opracował siedem różnych projektów wież ciśnień, tylko trzy z nich zostały zrealizowane. Poza Pietarsaari wieże ciśnień Soncka znajdują się jeszcze w miejscowościach Rauma i Hyvinkää.

Plany odnowienia wieży ciśnień były opracowywane już od dawna; pod koniec 2012 roku rozpoczęto konkretne przygotowania, a opracowanie raportu dotyczącego renowacji zlecono firmie inżynieryjnej IdeaStructura Oy. Pod koniec 2013 roku, gdy przygotowywano budżet miasta Pietarsaari, podjęto decyzję o odrestaurowaniu wieży ciśnień.

Wieża ma znaczenie nie tylko kulturowe i historyczne jako istotny element krajobrazu miasta Pietarsaari, ale również techniczne jako urządzenie służące wyrównywaniu ciśnienia w systemie wodociągowym całego miasta — mówi Markku Valkonen, dyrektor zakładów wodociągowych Pietarsaaren Vesi.

Licząca już 84 lata wieża w Pietarsaari została zbudowana na wzgórzu. Żelbetowe kolumny otoczone belkami pierścieniowymi podtrzymują zbiornik wody o pojemności 500 m³ i usztywniają ceglane ściany. Cegły zostały sprowadzone z Polski niemal 90 la temu i całkiem dobrze zniosły trudne warunki atmosferyczne.

Rozpoczęcie prac

Prace renowacyjne zlecono firmie budowlanej Rakennusliike A. Salonen z miejscowości Kokkola. Rozpoczęcie prac przewidziano na przełom maja i czerwca. Kierownikiem budowy został Asko Reinikainen.

W lipcu firma Ramirent dostarczyła na plac budowy podesty robocze. Piorunochrony zainstalowano pod koniec lipca. Firma Ramirent dostarczyła na plac budowy także rusztowanie, podesty ruchome masztowe samowznoszące i podnośniki nożycowe. Współpraca z firmą Ramirent układała się bardzo dobrze

.

Firma Ramirent spisała się znakomicie, a na najwyższą ocenę zasłużył Marko Nissinen z oddziału tej firmy w miejscowości Kokkola — mówi Reinikainen.

Po opróżnieniu wieży okazało się, że jej stan jest dużo lepszy niż przypuszczano.

Podesty masztowe zamiast rusztowania

Pierwotnie planowano wykonywać wszystkie prace przy użyciu rusztowania, ale ze względu na fakt. że kierownik budowy miał dobre doświadczenia z podestami ruchomymi masztowymi samowznoszącymi, zamieniono rusztowanie na dwa podesty SC5000.

Dzięki temu skrócono prace o dwa miesiące i uniknięto robót w środku zimy. Gdyby pozostano przy rusztowaniu, najprawdopodobniej prace trwałyby dłużej niż zaplanowano.

Na pytanie dlaczego podjął decyzję o zastosowaniu podestów masztowych, Reinikainen odpowiedział:

Było wiele powodów, ale najistotniejsze były kwestie bezpieczeństwa. Podesty masztowe mają zasadniczą zaletę: wysokość roboczą można regulować z dużą dokładnością, co ma istotne znaczenie przy pracach polegających na dłutowaniu i wierceniu. Poza tym dzięki odpowiednim rozszerzeniom można było dokładnie dopasować podest do zewnętrznego promienia wieży.

Wewnątrz wieży zbadano żelbetowy zbiornik i odnowiono jego powierzchnię. Rury zbadano za pomocą specjalnej kamery, aby dokładnie określić zakres ewentualnych napraw.

Realizacja także prac wewnętrznych

Podesty masztowe samowznoszące zostały wykorzystane także do przeprowadzenia wielu prac wewnątrz wieży. Podesty te posłużyły m.in. do transportowania w górę wiertarek udarowych i maszyn do wyburzania hydraulicznego oraz przeciągania węży praz otwory okienne. Przy natryskiwaniu betonu najpierw transportowano do góry maszyny i materiały, a potem wężami pompowano tam beton.

Podczas remontowania wieży ciśnień w Pietarsaari podesty masztowe samowznoszące służyły do rozmaitych celów: usuwania odpadów budowlanych, transportowania materiałów w górę i w dół, usuwania materiałów ze zbiornika i odnawiania jego powierzchni (mieszalniki i worki były na podeście).

Oczywiście podesty te służyły także przy wykonywaniu prac na zewnątrz wieży: przy pracach murarskich, przy demontowaniu i montowaniu kolumn, wstrzykiwaniu zaprawy, przy usuwaniu okien i luksferów, a także przy demontowaniu i montażu stalowego dachu.

Prace odbywały się w trybie zmianowym i jedna maszyna była ciągle używana wewnątrz, a druga na zewnątrz.

Renowacji wymagała szczególnie górna część elewacji, jako bardziej narażona na wpływ czynników atmosferycznych. Wymiany wymagały także dach i ramy okienne. Poza tym należało zbadać stan zbiornika i odnowić jego powierzchnie oraz sprawdzić jakość wszystkich rur.

W ramach tej gruntownej renowacji naprawiono lub wymieniono uszkodzone drzwi, okna, betonowe kolumny, barierki oraz popękane cegły i spojenia na elewacji; wymieniono też stalowy dach wieży.

Podesty maszynowe były stosowane na wielu etapach prac

Asko Reinikainen w następujący sposób podsumowuje przydatność podestów masztowych do prac renowacyjnych:

Znacznie zwiększyły wydajność, w dużym stopniu usprawniając prowadzenie prac zewnętrznych. Maszyna była także bardzo przydatna przy pracach wykonywanych we wnętrzu zbiornika. Maszyny betoniarskie i worki można było z łatwością przetransportować na górne poziomy, dzięki czemu pompowanie betonu było możliwe bezpośrednio z podestu. Z podestu można też było dokładnie ocenić jakość wykonanych prac — dodaje Reinikainen.

Wystąpiły jednak także nieprzewidziane sytuacje:

Wieża zwęża się ku górze i podest trzeba było dostosować do jej górnych partii, więc prace w dolnej części musiały być wykonywane z użyciem podnośników nożycowych.

Podesty maszynowe były stosowane na wysokościach od 10 do 50 m

Decyzję o zastosowaniu podestów masztowych samowznoszących podjęto po zakończeniu wszelkich obliczeń, gdy rozpoczęły się już negocjacje w sprawie kontraktu. Według szacunków firmy Rakennusliike A. Salonen czas zaoszczędzony w wyniku zamiany rusztowania na podesty masztowe wyniósł dwa miesiące. Do przestawienia podestów potrzebne były dwa dni. Przestawiane były tylko raz.

Mówiąc o bezpieczeństwie pracy, Reinikainen puka w niemalowane drewno i stwierdza:

Na placu budowy nie wydarzył się ŻADEN wypadek!

W dużej mierze jest to zasługą podestów masztowych. Na spotkaniach dotyczących przebiegu prac kwestie BHP były najważniejszym tematem. Każda osoba posiadała własną uprząż bezpieczeństwa, którą nosiła przez cały czas w ciągu pracy.